Acil durum haberleşmesi
#telsiz #The-Zombie-Podcast
Bu videoya nasıl başlayacağımı gerçekten bilmiyorum. Düşündüm, taşındım, kelimeler cümleler
yazdım, ama gerçekten çok zor. Daha önce ülkemizde bahsedilmemiş şeylerden bahsedeceğim.
Vereceğim bilgiler giriş seviyesinde kalacaktır. Ama şunu bilin, bu videoda bahsettiğim konular,
bakış açıları ve bilgiler daha önce türk bir kanalda asla yayınlanmadı, bu konulardan bahsedilmedi.
Bu gerçekten inanılmaz. Herkes acil durum haberleşmesi lafını duyunca telsiz kullanmaktan
bahsediyor. Uhf — vhf veya hf.. peki en iyi çözüm amatör telsizler mi? Amatör telsiz sizin acil durum
iletişim planınızda ne kadar fayda sağlayacak?
Bu kanalın amacı size telsiz veya telsiz dışı bir iletişim kanalının propagandası değil. Bu kanal size
farklı senaryolarda bu iletişim araçlarını nasıl etkin kullanırsınız bunu anlatmak için var. Ve bu
kanalın sadece küçük bir kısmı iletişim üzerine, daha geniş bakarsanız bütünün parçalarını kırıntılar
halinde bulacaksınız.
Öncelikle bu video da fazlaca ara görüntüler vs bulamayacaksınız. Bu bir eğlence videosu değil.
Bu sessiz bir şekilde, sınıftaymış gibi pür dikkat dinlemeniz gereken bir program. Bu videoda
bahsettiğim konular şu ana kadar ne silah kanallarında, ne airsoft ne de hayatta kalma veya
hazırlık kanallarında bahsedilmedi. Girişi sade tutmaya çalışacağım sonraki videolarda detaylara
gireceğiz.
Ben Tonguç akarca, istasyon şefiniz, ve burası The Zombie Podcast.
Üst üste yaşadığımız bir çok doğal afet sonrasında insanları iletişimin önemini anlaması harika bir
gelişme. Bir çok aile, farklı gruplar, bireyler acil durum planlarını yapıp, zor zamanlara
hazırlanıyorlar. Ama herkesin aynı seviyede hazırlık yapmasını beklemek büyük hayal olur.
Bu videonun konusu iletişim olduğu için diğer hazırlık senaryolarına girmeyeceğiz. Hemen yanı
başımızda yaşanan depremler ve savaşlar etkin iletişimin önemini hepimize kanıtladı. Bir çok insan
cep telefonu şebekeleri çökmesi halinde kullanmak üzere pmr veya amatör telsizler sipariş ettiler.
Ve biliyoruz ki bu telsizler acil durumlarda dahi, çoğu atıldığı çantada kalacak, dışarı çıkmayacak.
Herkesin iletişim planına dahil olmayacağını biliyorduk zaten, en azından beni izleyen hazırlıkçılar
bunu biliyor.
Öncelikli olarak acil durum iletişiminden amacınız nedir? Eğer amacınız sadece olan bitenden
haberdar olmak ise, deprem, sel, çatışma; bunun için bir kısa dalga radyoya sahip olmanız yeterli
olacaktır.
Ama bir acil durum anında güvenle saklanmak için veya, kaçış planınız varsa haber alabilmek için
size radyo iletişim planı ve belki uydu iletişim planı gerekiyor.
Seviye 1: Kısa dalga radyo dinleyicisi olmak. Eğer cep telefonu ve internet şebekesi çökecek
olursa gelişmelerden haberdar olmak için 30 dolarlık küçük radyolara ihtiyacınız var.
Seviye 2: Amatör telsizler. Amatör telsizler sadece güvenilir bir topluluğa dahilseniz acil
durumlarda işinize yarayacaktır. Bulunduğunuz bölgede ait olduğunuz topluluk ile beraber hareket
edebilmek adına onlarla iletişim kurmalısınız. Eğer bir grubunuz yoksa iletişim kurduğunuz
insanların iyi niyetinden emin olamazsınız. Kanunların olmadığı vahşi bir ortamdan bahsediyoruz,
unutmayın. Ve bu ortamda amatör radyo ile kuracağınız her iletişim sizi yağmacıların, kötü niyetli
insanların hedefi haline getirecektir. Ve unutmayın, asla yeterince dinleyen insan yoktur. Eğer
yöntem amatör radyo ise 30 dolarlık cihaz ile 100 dolarlık cihaz arasında çok bi fark
bulamayacaksınız, acil durumlar için. Amatör radyonun güvenlik açıkları vardır. Tilki avı gibi yeriniz
tespit edilebilir, konuşmalarınız dinlenebilir. Kısa süreli iş görür.
Seviye 3: Amatör telsizin sınırlarını zorlamak. Bu kısım felaket ve acil durum senaryoları dışında
başınızı belaya sokabilir; çünkü lisans regülasyonlarının dışına çıkıyorsunuz. Ama kimin umrunda,
önemli olan hayatta kalmak, ve dışarıda hiç kimse sizin kanunlara uyup uymadığınızı umursamıyor.
Dediğim gibi, buradan sonra sorumluluk sizde. Bazı uhf ve vhf frekanslar, dalga boyu itibariyle
daha uzağa iletim yapabilirler. Bunlar 462.5625–462.7250 arası 22 kanal’dır. Vhf’de ise 151.81 -
154.60’dır ve 5 kanaldır. Hf için ise 26.965–27.405 arası 40 kanaldır. Bunların dışında PMR446
frekanslarını kullanabilirsiniz. Bütün tone değerleri ile beraber birbirinden fazlasıyla ayrışan boş
kanallarda iletişim kurabilirsiniz. Ama unutmayın, acil durum harici bu frekanslar amatör telsizcilere
yasaktır. Tüm amatör frekanslar kriptosuzdur ve herkes tarafından dinlenebilir. Bu sistemin en
büyük güvenlik açığıdır. DMR dijital telsizler de bu seviye de işinize yarayabilir. DMR id alarak aynı
network içerisinden kişiler ile şifreli görüşebilirsiniz. Ama internetin olmadığı bir ortamda DMR
sunucularına bağlanır mı cihaz, hiç bir fikrim yok.
Seviye 4: Frekans lisansı almak. Bunu araştırdım, 1300–1600 dolar arası kısıtlı bir bölge için, misal
antalya için BTK’dan frekans alabiliyorsunuz. Ve bu frekans üzerinden özel aldığınız profesyonel
telsizlere frekans yükleterek acil durumlarda şifreli konuşabiliyorsunuz. Ve bunun bir üst seviyesi
de P25 diye tabir edilen askeri seviye telsizlerdir. Nasıl sahip olursunuz bir fikrim yok. Bunlara bir
servet ödemeniz gerekebilir. Veya servet ödeseniz dahi sahip olamayabilirsiniz.
Seviye 5: Bu seviye uydu iletişimini kapsar. Ama unutmayın, bir sistemi siz kurmadıysanız asla
güvenemezsiniz. Uydu hatları kapatılabilir, veya bölgenize servis vermeyi durdurabilir. Bunun
dışında Garmin gibi markaların bazı ücretler karşılığında size offline haritalar ve mesajlaşma
desteği verdiğini unutmayın. Belki yardım çağıramaz ama ekibinizle iletişim kurabilirsiniz. Direk
kendi üzerinden size bilgi sağlayan cihazların yanında modem gibi çalışan ve telefonunuz
vasıtasıyla mesaj göndermenize olanak sağlayan versiyonları da vardı. Bu seviyenin en üstü uydu
telefonlarıdır. Ve sahip olmanın bedeli çok yüksektir. Dediğim gibi, her zaman açık kalacağına
güvenemeyeceğiniz bir sisteme ne kadar yatırım yapabilirsiniz ki?
Seviye 6: Bu seviye, mahallenizde, ilçe veya ilinizde kendi internetinizi kurmanız üzerine
odaklanıyor. En üst seviye sürdürülebilirlik güvencesi ile, kablosuz olarak, kapsama ağı içerisinde
tün dijital işlerinizi yapmanıza olacak sağlıyor. Buna mesh network deniliyor. Şu an evler ve
ofislerde kullandığımız sistemin aynısı. Her cihaz tek bir ağ olarak çıkış yaptığı için
kopmuyorsunuz, ve sistemin her bir parçası ağ üzerinden herkese ulaşmanızı, bilgi paylaşmanızı
mümkün kılıyor. Bu seviyenin iyi yanı, radyo — telsiz vb aletlere hevesli olmayan işbirlikçilerinizin
basit bir cihaz yardımı ile, kendileri kullanmasa dahi sizin kapsama alanınıza destek vermesi. Sivil
ve askeri seviye bir çok cihaz var. Güvenlik açıkları olsa da stratejisel olarak size acil durumlarda
zararı yok. Ve şu an amerika da yükselişe geçen iletişim protokolü budur.
Başka seviye kalmadı. Şimdi bütün anlattıklarımızı son raddede değerlendirecek olursak bütün
seviyeler birbiri ile bağlantılı kullanıldığı takdirde mükemmele yakın çalışıyor. İlk seviye acil
durumun ilk zamanlarında hızlıca örgütlenmek ve konum almak için faydalı, unutmayın herkes bu
sürede size dahil olmayacak. Daha sonrasında DMR veya özel tahsisli frekanslar aracılığı ile daha
küçük bir topluluk ile iletişiminizi sürdürebilirsiniz. Güvenli bir topluluk yaratmak ve bunu acil
durum öncesi yaratmak kritik öneme sahip.
Son aşamada ise, yine afet öncesi sizin topluluğunuza katılacak insanların cihazlarını acık
tutmasını sağlamak gerekiyor. Bütün cihazların şarj seviyeleri, lokasyonları açık bir şekilde admin
erişimine açık olacaktır. Bu mesh network ile konuşma, yazışma, veri alışverişi güç sağlandığı
sürece, kapsama alanı içerisinde mümkün olacaktır.
ATAK isimli bir yazılım var. Telefonlara yükleniyor ve offline çalışabildiği gibi bu mesh networklere
bağlandığı takdirde, baz istasyonu bağlantısı olmadan internetiniz varmışcasına iletişim kurmanıza
ve bilgilere erişmenize olanak sağlıyor. Ve bu ATAK yazılımından ben Türkiye’de bahseden
görmedim. Aslında cep telefonlarımız şebeke bağlantısı olmadığında şarjları çok uzun süre
dayanıyor ve bizin en büyük yardımcılarımız olmaya adaylar. Ve yine mesh network olarak
amerikada, internetin tamamen yok olması ihtimali ne karşı, tamirat bilgileri ve kültür aktarımı için
arşiv tutan; bunları satan insanlar var.
Buraya kadar izlediyseniz sizi tebrik ediyorum. Ve sonraki videolarda bu seviyeleri, belirli kaidelere
bağlı kalmak şartıyla size aktaracağımı belirtmek isterim.
Tonguç AKARCA TA4WTA tonguc.org
